1.”Kurt gibi acıkmak,kurt gibi kocamak,it itin ayağına basmaz,kurt puslu havayı sever,itle dalaşmaktansa dağı dolaşmak daha iyidir.” deyim ve atasözlerinde hayvanlara yer verilmesi ahlaki değerlerin insana ait özellikler çevresinde hayvanlarla sembolleştirilmesinden kaynaklanmaktadır.
2.Çünkü fabllarda düşsel olay ve kişileryardımıyla insanlara özgü davranış,değer,düşünce,ve tutumlar dile getirilir.
İnceleme-
fabl örneği:
Karga İle Tilki
Bir dala konmuştu karga cenapları;
Ağzında bir parça peynir vardı.
Sayın tilki kokuyu almış olmalı,
Ona nağme yapmaya başladı:
“-Ooo! Karga cenapları,merhaba!
Ne kadar güzelsiniz,ne kadar şirinsiniz!
Gözüm kör olsun yalanım varsa.
Tüyleriniz gibiyse sesiniz,
Sultanı sayılırsınız bütün bu ormanın.”
Keyfinden aklı başından gitti bay karganın.
Göstermek için güzel sesini
Açınca ağzını,düşürdü nevalesini.
Tilki kapıp onu dedi ki: “Efendiciğim,
Size güzel bir ders vereceğim:
Her dalkavuk bir alığın sırtından geçinir,
Bu derse de fazla olmasa gerek bir peynir.”
Karga şaşkın,mahcup,biraz da geç ama,
Yemin etti gayrı faka basmayacağına.
SORULARIN CEVAPLARI-
1.Verilen fablın amacı bir ahlak dersi vermektir.
2.okuduğumuz fabl lar hakkında;fablda övücü sözlere kanmamak gerektiği düşüncesi aslan,tilki,ve geyiğin yaşadıkları ile somutlaştırılmıştır.
3.aslan ,tilki birde geyik adlı metindeki olay örgüsü:
.tilkinin aslanın mağarasına gelmesi
.tilkinin geeyiğin yanına gitmesi
.tilki ve geyiğin aslanın yanına gitmesi
.geyiğin kaçması
.tilkinin tekrar aslanın ynına gelmesi
.tilkinin tekrar geyiğin yanına gitmesi
tilki ve geyiğin aslanın yanına gelmesi ve sonunda geyiğin ölmesi
4.verilen fablda geçen aslan,tilki,geyik,mağara,orman gibi sözcükler somut dünyada gerçekliği olan unsurlardır.fakat bunlar yazar tarafından hayal gücünün de etkisiyle mtinde kurmaca gerçeklik haline dönüştürülmüştür. metinde olay örgüsü bu nedenle gerçeklik taşımamaktadır.
5.metinde ki kahramanlar aslan,tilki,çobanlar ve geyiktir.aslan gücü,tilki kurnazlığı,geyik de saflığı simgelemektedir.çobaanlar ise yardımcı karakterlerdir.
6.metindeki mekanlar genel olarak orman ve aslanın mağarasıdır.bu mekanlar metinde olayların geçtiği yerlerdir.fabldaki kahramanlar düşünülünçe mekanla bir birlik sağlandığu görülmektedir.
7.metinde herhangi bir zaman ifadesi bulunmamaktadır.fakat metindeki -mış lı ifadeler göz önünde bulundurulursa metinin geçmiş bir zamanda kaaleme alındığı söylenebilir.
4.ETKİNLİK-
Aslan, Tilki bir de Geyik adlı Metin öyküleyici anlatım türü ile kaleme alınmıştır.
Bunun dışında yazarın “Dünyada kendini beğenmeyen mi vardır?” ifadesi taartışmacı ve metnin son paragrafı ise yazarın kişisel düşüncesi göstermesi dolayısıyla öznel anlatımada örnek olabilir.
Farklı anlaatım türlerini barındıran metin parçalarını birleştiren unsurumuz ise tema dır.
5.ETKİNLİK-
Metinde ilk dört satır serim.son paragrafa kaadar olan bölüm düğüm.son paragraf ise çözüm bölümüdür. bu bölümler anlam bakımından tema etrafında birleşerek tema yı oluştururlar.
SORU 8 -
Metinde kahramanların simgelendirdikleri durumlar -güç,kurnazlık,saflık-ile hareketleri örtüşmektedir.
6.ETKİNLİK:MEŞE İLE SAZ İKİ KATIR-
meşe ile saz metninin teması görünüşe aldanmak,iki katır metninin teması ise büyük başın büyük belası olur geerçeğidir.
farklı metinlerde aynı temanın işlenmesi,temaanın evrensel olduğun ,değişmez ahlaki değerler ve insana ait özellikler çevresinde yoğunlaştığının göstergesidir.
7. ETKİNLİK TABLO-
AKICILIK - metin akıcıdır - tilkiyi pek severmiş,onu da yanına çağırıp ahbaplık etmiş.
DURULUK AÇIKLIK-duru ve açıktır–tilki böyle söyleyince geyik inanıverdi.
YALINLIK-yalındır-geyiğin tüyleri diken diken olmuştu.
ÖNEMİ: verilmek istenen iletinin okuyucuya ulaşması açısından çok önemlidir.
9:dil göndergesel işlevi ve heyecanı dile getirme işlevi ile kullanılmıştır.
8.ETKİNLİK -
İSİM:aslan,tilki,geyik,korkak, hasret,orman,
ÇEŞİDİ:basit,basit,basit,türem iş,basit,basit
SIFAT:tatlı,uzun,şu,kuzu,bir,y aralı
ÇEŞİDİ:türemiş,türemiş,basit,b asit,basit,türemiş
ZAMİR:ben,sen,biz,ne,o,bura
ÇEŞİDİ:basit,basit,basit,basit ,basit,birleşik
AMACI:metinde kullanılması anlatımın eksiksiz olarak gerçekleşmesidir.
ANLAMA VE YORUMLAMA-
1.fabllar,ahlak dersi vermeyi esas alaan,temaları evrensel olarak blirleyen ve kahramanlarını insan olmayan varlıklardan seçen bir tür olarak özellikle çocukların eğitimi açısından önemlidir.
2.fabl kahramanlaarının insan olması ,fabl ın dikkat çekici özelliği olan sembolizasyonun sebep olacağından dikkat çekiciliği azaltacaktır.
3.fabllarda,çizgi film ve animasyonlar arasında insan dışındaki varlıkların kahraman olmaları yönüyle ilgili kurulabilir.fakat tema bakımından günümüzde böyle bir ilgi tam anlamıyla kurulmaz.
9.ETKİNLİK-
İstediğiniz herhangi bir temada fabl yazabilirsiniz. Fablınızı yazarken seçeceğiniz kahramanların neyi temsil ettiğine dikkat ediniz.
10.ETKİNLİK-
Fabllardan aldığınız öğütleri poster haline getirirken temaların evrensel olduğunu unutmayınız.
11.ETKİNLİK-
Fabl:
Bir tür küçük öyküdür. Olaya dayalı bir anlatımı vardır. Hayattan alınan küçücükkesitler, hayvanlar ya da bitkiler arasında geçmiş gibi anlatılır. Bugün daha çok çocuk edebiyatında yer alan fabllerin, toplumu eğitici; örneklendirme ile kötü davranışlardan caydırıcı özelliği ile eskiden büyükleri eğitmede de anlatıldığı sanılmaktadır.
Fabllerde soyut konular, olay plânıyla hem somutlaştırılarak hem de hareket kazandırılarak işlenir. Olaylar bizi güldürürken eğitir. İnsanlar arasında geçen iyi-kötü, cesur-korkak, dürüst-ikiyüzlü, gözü tok-aç gözlü… vb. çatışmalar; bu niteliklerinyakıştırıldığı hayvan kahramanlar arasında geçmiş gibi gösterilir.Fablin de dört ögesi vardır; kişiler, olay, zaman, yer.
Dünyanın en ünlü fabl yazarları Ezop ve Jean de La Fontaine’dir. Ezop’un fablları İ.Ö. 300 yılında derlenerek yazıya geçirilmiştir. ABD’li James Thurber ve İngiliz George Or**ll çağdaş fabl yazarlarıdır.
**ÇME VE DEĞERLENDİRME
1……kişileştirme ve konuşturma…..
……Beydaba,Aisopos,Lafonta ine….
2.D-D
3.D
4.D
5.C
6.A
7.D
8.D
9.A
Konu: dil ve anlt.sayfa 17 18 19 20 21 22 23 24 sayfaları 
Paz Ekim 11, 2009 7:33 pm
