EDEBİYAT 94-95-96-103-104-105-106-111-112-113 Sayfaların Cevapları

Hazırlık:Dostluk temasının işlendiği hilayenin bir bölümünün çıkarılıp yerine doğa sevgisi ile ilgili bir bölüm eklendiğinde hikayenin teması ile uyuşmadığını,hikayenin anlam bakımından bozulmasına neden olduğunu gözönünde bulundururuz.

İnceleme

1.Etkinlik:

1.grup => Kırk Yalan Masalı

*Padişahın çocuklarına vasiyetini bildirmesi,
*Sarı tüylü,mavi gözlü adamın saraya gelmesi,
*Köse'nin saraya gelmesi,
*Cücenin saraya gelmesi,
*Şehzadelerin musrifliği,
*Sarı tüylü,mavi gözlü adamın büyük şehzadelerin atını çalması,
*Köse'nin ortanca şehzedenin yularını çalması,
*Cücenin küçük şehzadeye mağlup olmadı.

2.grup => ßay Kordes

*Horoz ile tavuğun geziye çıkmaları,
*Yolda bir kedi ile karşılaşmaları ve onu da yanlarına almaları,
*Yolda değirmen taşı,yumurta,ördek,toplu iğne ve dikiş iğnesine rastlayıp onlarıda yanlarına almaları,
*ßay Kordes'in evine ulaşıp her birinin bir yere yerleşmesi,
*ßay Kordes'in evine dönmesi ve başına gelenler.

Yukarıdaki parçalara metin içinde anlam kazandıran ve diğer parçalarla birlikte anlamlı bütün olmasını sağlayan unsur metinlerde işlenen ''tema''dır.

1)ßütün edebi metinler bir tema etrafında birleşen parçalardan meydana geldiği için yukarıda yapılan işlem tüm edebi metinler için geçerlidir.

2)ßay Kordes adlı masaldaki temel çatışma,dost-düşman,iyi-kötü çatışmasıdır.Masalın teması ise, ''Kötülük yapan cezasız kalmaz''dır.

3)''Hazıra dağ dayanamayacağı için bu üç adam böyle vurup harman savurarak kısa zamanda büyük şehzadenin bir sandık altınını tüketirler.'' ifadesi Kırk Yalan Masalı adlı metinin teması olan ''Hazıra dağ dayanmaz'' ifadesiyle örtüşen bir ifadedir.
Yine ''Anlaşılan pek kötü yürekli biriymiş,ßay Kordes'' cümlesi de ßay Kordes masalının ''Kötülük yapan cezasız kalmaz.'' temasıyla aynı doğrultudadır.

4)Kırk Yalan Masalı adlı metinde sosyal hayat ile ilgili unsurlar;yönetimin padişah tarafından gerçekleştirilmesi,binek hayvanı olarak ''at''ın kullanılması,alışverişin kurulan pazarlarda yapılması gösterilebilir.
Yine ''Hazıra dağ dayanmaz.'' teması ise düşünce tarihinin bir yansımasıdır.
ßay kordes adlı metindeki dikiş iğnesi,değirmen taşı,iskemle,karyola ve ok sözcükleri günlük hayatta kullanılan bazı araçları göstermektedir.
Yine ''Kötülük yapan cezasız kalmaz'' teması ise düşünce tarihinin bir yansımasıdır.

ANLAMA-YORUMLAMA

2)ßir metinin temasının metindeki olaylardan bağımsız olarak ele alınması mümkün değildir.Çünkü metnin yapısı temaya göre oluşturularak kurgulanır.

Ö.LÇME-DEĞERLENDİRME

1) D-Y

2)Vatan Sevgisi

3)C

4)D

5)Anlatmaya bağlı edebi metinlerin yapısını oluşturan olay örgüsü,kişiler,zaman ve maken unsurları metnin temasi etrafında bir araya getirilerek kurgulanır..





Hazırlık:

1)Yerli bir filmle yabancı bir film arasındaki farklılıkların temelinde farklı kültürlerin ürünü olmaları yatmaktadır.Zihniyet şemasında da görüldüğü gibi dini,siyasi,sosyal,ekonomik,si vil ve askeri farklılıklar,ortaya çıkan ürünlerde de kendini göstermektedir.

2)Cumhuriyetin ilk yıllarında sosyal,siyasi ve kültürel ortamda bir atılım ve modernleşme hamlesi görülmektedir.Sosyal ortam,yapılan inkılaplarla çağdaş medeniyet seviyesine çıkarılmaya çalışılmış,kültürel alanda ise,yine yapılan inkılaplarla çağdaş medeniyetler seviyesine ulaşmak amacıyla bir hamle söz konusudur.



1.Etkinlik:
1.Grup:
*Kavak yelleri adlı metindeki ''idealist,kömür çarpması,mübalağalandırmak,tel graf,Anadolu'daki büyük işler,amma,yaylı araba,at sırtı,mektup ve kesafet'' ifadeleri metnin cumhuriyetin ilk yıllarına ait bir metin olduğunu göstermektedir.Çünkü kullanılan bazı sözcükler,araç isimleri ile Anadolu'daki büyük işler ve idealist ifadeleri cumhuriyetin ilk yıllarındaki kalkınma hamlesini,Yahya Kemal'in ifadesiyle '' mektepten memlekete'' hareketini yansıtmaktadır.

2.Grup:
*Kavak Yelleri adlı metinde cumhuriyetin ilk yıllarındaki büyük kalkanma hamlesi çerçevesinde Anadolu'ya giden birkaç idealist gencin yaşadıkları anlatılmaktadır.




İnceleme:

1)''İdealistlerden biri'' ve ''Anadolu'daki büyük işler'' ifadeleri dönemin birçok kalkınma ve ilerleme hedefini gerçekleştirmek amacıyla sosyal ve siyasi alanda yeniliklerin yapıldığını göstermektedir.Bahsedilen dönem Atatürk'ün inkılapları etrafında çağdaş medeniyetler seviyesine ulaşma hatta onları da geçme ideallerinin yediden yetmişe herkesi sardığı bir dönemdir.


2)Kavak Yelleri adlı metinde konu olarak idealist birkaç gencin Anadolu'da büyük işler yapamk için yola çıkmaları işlenmiştir.Bu durum Reşat Nuri Güntekin'in döneminin olaylarına dışarıdan bakmadığını , sanatta faydayı gözettiğini göstermektedir.Yine metnin dilinin sade olması da cumhuriyetle birlikte her şeyde olduğu gibi dilde de milliliğe yönelişin olduğunu,yazarın da buna yabancı kalmadığını göstermektedir.


3)Kavak Yelleri adlı metin döneminin sosyal,kültürel,ekonomik ya da sosyal unsurlardan herhangi birini yansıtmak amacıyla yazılmamıştır.Zaten dönemin zihniyetinden bağımsız değildir,dönemin bir aynasıdır.


ANLAMA-YORUMLAMA

2.Etkinlik:
*asiye Teyze'nin Evi adlı metinde şehirleşme etkileri,böylece sosyal ve ekonomik alandaki değişmeler,bununla birlikte yine bu etki ve değişimin neden olduğu kuşaklar arası çatışmalar görülmektedir.
Metinde sosyal hayatın en küçük birimi olan ailenin yansıtılması,edebiyatta amacın sanat değil,fayda olduğunu benimsediğini göstermektedir.


1)Asiye Teyze'nin Evi adlı metnin teması ''kuşaklar arası çatışmadır.'' Metindeki ''yeh,peh,sası çalıyor heç tadı yok,kızım kendi elinle saplaıp kendi elinle batırdığın sucuğun tadı heç bir şeyde yok'' ifadeleri yerel konuşma özellikleridir.
Bu ifadeler metnin teması olan ''kuşaklar arası çatışma''yı daha da hissettiren,etkili ve eski-yeni nitelendirmelerini derinleştiren ifadelerdir.


2)Bir edebi eser,döneminin sanat anlayışını,kullanılan türler,işlenen temalar,dil ve anlatım ile sanatı etkileyen akımlar bakımından yansıtır.

Ö.LÇME-DEĞERLENDİRME

1)Boşluğa sosyal yazılacak.

2)D-Y

3)C şıkkı




İnceleme:

1)Verilen parça hikayenin ait olduğu dönemde ekonumik sıkıntılar çekildiğini,yaşam şartlarının zorluğunu bu nedenle küçük yaşta çocukların çalışmak zorunda kaldığını ifade etmektedir.Bu sonuçlar,hikayede işlenen ''sıradan insanların geçim sıkıntısı''yla da aynı doğrultudadır.


2)

*GÜĞÜM

-Dil ;Metinde doğal dilden farklı,yan anlam ve mecaz değerleri taşıyan edebi bir dil kullanılmıştır.

-Anlatım ; Metinde ''kahraman anlatıcı bakış açısı'' vardır.Anlatıcı tasvir ve tahlillerle dile yeni değerler yüklemiştir.

-Tema ; Metinde kahramanın yaşadığı ''an''dan bir kesit işlenmiştir.Bu kesitte kahramanın özlemi ve yaşadıkları anlatılmıştır.

-Zihniyet ; Metinde döneminin komşuluk ilişkileri,sosyal yaşamın birer unsuru olan vapur yolculukları,halat arabacıları ve meydan salepçileri yansıtılmıştır.


*ELLİ KURUŞ

-Dil ; Metinde doğal dilden farklı , edebi bir dil kullanılmıştır.

-Anlatım ; Metinde ''kahraman bakış açısı kullanılmıştır.

-Tema ; Hikayede sıradan inanların geçim savaşı anlatılmıştır.

-Zihniyet ; Hikaye,döneminin toplumsal ve ekonomik yaş***** ışık tutmaktadır.



3)Her iki metinde de geçim sıkıntısı tema olarak ele alınmıştır.Bu durum Orhan Kemal'in hikayelerinde sıradan insanların geçim savaşlarını,ekonomik sıkıntılarını tema olarak işlediğini,dolayısıyla edabiyatımızdaki ''toplumsal gerçeklik'' geleneğine bağlı olduğunu göstermektedir.


ANLAMA YORUMLAMA:

1)Anlatmaya bağlı edebi metinlerde,yazarların kendinden önceki metinlerden faydalanması okuyucuların metinleri doğru değerlendirebilmesi için,onlara edebiyat edebiyat geleneklerini bilmek ve anlamak zorunluluğu yükler.Herhangi bir metindeki unsurların tam olarak anlaşılması,bağlı oldukları gelenekteki kullanımlarıyla ilişkilidir.Bunun dışında yapılacak bir anlamlandırma ya metnin tam olarak algılanmamasına ya da yanlış algılanmasına sebep olur.


2)Bir edebi eser yazıldığı dönemden bağımsız olarak ele alınamaz.Edebi metinleri ortaya koyan yazar,yaşadıkları toplum,kültür ve benimsedikleri sanat anlayışlarını eserlernde yansıtırlar.


Ö:LÇME-DEĞERLENDİRME:


1)D-Y

2)Edebiyat olacak.

3)D şıkkı

4)Cümlede yazarların eserlerini kendilerinden önceki edebiyat birikimini ve dönemlerindeki edebiyat anlayışlarını dikkate alarak,onlardan etkilenerek oluşturduklarını ifade etmektedir.




Umarım işinize yarar.